Stok Devir Hızı Nedir? Nasıl Hesaplanır?
Stok devir hızı, bir ürün sirkülasyonu olan işletmelerde stokların yenilenme süresi ve stoklar için harcanan miktar ve bu miktarın kaç kez yinelendiği gibi süreçler için önemli bir metriktir. Stok yönetimi için en önemli başlıklar arasında yer alır. Bu sebeple stok devir hızı nedir, stok devir hızı nasıl hesaplanır gibi sorular işletmelerin cevabını merak ettiği sorular arasında yer alır.
Stok Devir Hızı Nedir?
Stok devir hızı, stoktaki ürünlerin yıl boyunca devir sayısını gösteren bir metriktir. Başka bir ifadeyle stok hesaplama yöntemidir. Firmanın yıl boyunca stoklarını kaç kez yenilediğini gösteren önemli bir veridir. Ayrıca, stok tutmak için ne kadarlık bir maliyete katlanmak gerektiğini de gösteren stok devir hızı, stokların etkin kullanılıp kullanılmadığını da belirlemek için kullanılır.
Stok Devir Hızı Nasıl Hesaplanır?
Stok devir hızı hesaplaması için yıl boyunca satılan ürünlerin maliyeti esas alınır. Buna göre, stok devir hızı formülü; yıl içinde satılan ürünlerin maliyetinin, dönem başı stok ile dönem sonu stok ortalamasına bölünmesi şeklindedir. Bu sonuç, işletmenin yıl içinde kaç kez stok yenilediğini gösterir. Bununla birlikte bu veri, stokların hangi hızda tüketildiğini de tespit etmeyi sağlar.
Stok devir hızı formülü:
Stok Devir Hızı= Satılan Ürün Maliyeti / (Dönem Başı + Dönem Sonu Stok/2)
Stok devir hızı hesaplaması:
- Satılan Ürün Maliyeti: 300.000 TL
- Dönem Başı Stok: 25.000
- Dönem Sonu Stok: 35.000
Bu verilere göre stok devir hızı hesaplaması şöyledir;
- Stok Devir Hızı= 300.000 / (25.000 + 35.000/2)
- Stok Devir Hızı= 300.000/30.000
- Stok Devir Hızı= 10
Bu örnekte olduğu gibi stok devir hızı, “10” olmuştur. Bu veri, yıl içerisindeki süreçte stokların 10 kez yenilendiği anlamına gelir.
Stok Devir Hızı Kaç Olmalıdır?
Stok devir hızı, her firmaya ve sektöre göre değişebilir. Bu sebeple stok devir hızı kaç olmalıdır sorunu, firmanın yapısı ve sektöre göre değerlendirmek gerekir. Sektördeki rekabet, ürünün satış hacmi, iş yapısı ve konjonktürel gelişmeler, stok devir hızını etkileyen faktörlerdir. Ayrıca, pazar ve piyasa şartlarına göre stok devir hızı değişebilir. Bu sebeple işletmeler, bulundukları sektörün şartlarına ve pazardaki payına göre ideal bir stok devir hızı bulmalıdır.