Maliyet Hesabı ve Yönetimi Nedir?

Nihan Yılmaz - İçerik Uzmanı
3 dakika
Maliyet Hesabı ve Yönetimi Nedir?

Küresel ekonomik ve teknolojik gelişmeler, müşteri ya da tüketici taleplerinin değişmesi ve artması ve ekosisteme her geçen gün yeni rakiplerin girmesi, iş dünyasını karmaşık bir hale getiriyor. Yeni mamullere talep arttıkça mamullerin ömrü kısalıyor. Bu sebeple küresel rekabet baskısı yaşayan işletmeler, üretim sistemlerini değiştiriyor. Bu çerçevede maliyet hesabı ve maliyet yönetimi kavramları gündeme geliyor. Peki, maliyet hesabı ve maliyet yönetimi nedir? Maliyet yönetimi nasıl yapılır?

Maliyet Nedir?

“Maliyet” terimi, herhangi bir ürünün imalatına konu olan bütün giderleri tanımlamak üzere kullanılır. Üretim öncesi, üretim sırasında ve üretim sonrası ortaya çıkan giderler, maliyettir! Bu sebeple maliyet, üretim ile ilgili herhangi bir harcamanın para ile ifade edilen değeridir.

Maliyet Yönetimi Nedir?

Maliyet yönetimi; maliyetlerin planlanması, yönetimi ve minimum seviyede tutulması gibi hedeflerle uygulanan yönetimsel süreçleri ifade eder. Ürün ve hizmet maliyetlerinin doğru hesaplanmasına odaklanan maliyet yönetimi, ayrıca; performans değerlendirmesi, süreç ve faaliyet değerlendirmesi, etkinlik ve verimlilik değerlendirmesi gibi amaçlarla yapılan işlemleri ifade eden bir kavramdır.

Ürün ya da hizmet maliyetlerini doğru tespit etmeye odaklanan maliyet yönetimi; maliyet hesabı süreçlerini geliştirmek başta olmak üzere tasarruf sağlamak, efektif bir gelir ve gider kontrolü yapmak ve işletmenin misyonu doğrultusunda maliyet stratejileri geliştirmek gibi maliyetlerle bağlantılı işlem ve faaliyetlerin yönetimi ve kontrolü ile ilgilenir.

Maliyet Yönetimi Nasıl Yapılır?

Maliyetlerini etkili bir şekilde yönetemeyen işletmelerin finansal sıkıntılar yaşaması doğal bir süreçtir. Maliyet kontrolü olmayan işletmeler, zamanla küçülebilir, iflas edebilir ve kapanabilir. Maliyet yönetiminde önemli kriterlerin başında; maliyet ile bağlantılı unsurların planlanması vardır. Ardından, maliyetlerin ölçülmesi ve doğru zamanda geri bildirimlerin yapılması gibi süreçler vardır.

Maliyet yönetiminde; üretim veya hizmet sunmak için gerekli girdilerin doğru bir şekilde planlanması ve tedarik edilmesi, kaynakların doğru kullanılması, üretim ve hizmet unsurlarının doğru ölçümlenmesi gerekir. Tüm bunların sonucunda gerçek zamanlı kontroller ve geri bildirimler ile efektif bir maliyet yönetimi sağlanabilir. Tüm bu süreçler için bilgi teknolojilerinden faydalanmak önemlidir.